ضرورت توجه به «روح کودک» اصلی مهم و بنیادین در مبانی تربیت دینی
تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۶۵۱۰۷۲
حجت الاسلام علم الهدی توجه به روح کودک را ازمبانی مهم تربیت قرآنی عنوان کرد وگفت: بسیاری از خانواده ها برای نشان دادن هوش و نبوغ فرزندانشان به دیگران آنها را مانند یک جوان ۳۰ ساله جلوه می دهند درحالی که اشتباه است نباید سهم کودکی را از آنها گرفت.
به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، دوران کودکی بسیار حساس و روح کودک نیز بسیار اثرپذیر است و همه رفتارها را در خود ضبط می‌کند و به تدریج بروز می‌دهد و سهل‌انگاری در تربیت کودک عواقب نامطلوبی در پی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با توجه به اینکه امروزه به دلیل رشد تکنولوژی و گسترش فضای مجازی تربیت صحیح فرزندان تا حدودی از دست والدین و خانواده ها خارج شده است، به نظر شما چگونه می توان از مبادی تربیتی که در قرآن کریم وجود دارد در این زمینه کمک گرفت؟
فرزندان هدایایی از جانب خداوند متعال به والدین هستند لذا در آموزه های دینی عنصر تربیت به عنوان مهمترین دغدغه اصلی اهل بیت (ع) به خانواده ها معرفی شده است. در همین راستا حضرت علی (ع) فرمود:«لاتقسروا اولادكم علی اخلاقكم، فانهم مخلوقون لزمان غیرزمانكم « فرزندانتان را به اخلاق ( آداب ) و خوی‌های خودتان منحصر و مقید نسازید ؛ چون آنها برای زمانی جز زمان شما آفریده شده اند بلکه آنها را با علوم و نیازمندی های روز جامعه تحت آموزش و پرورش قرار دهید؛ بنابراین این توجه اهل بیت (ع) نسبت به آموزش به روز فرزندان، ما را به بهره گیری از آموزه های قرآنی و دینی و استفاده از ظرفیت های روز برای تربیت کودکان وا می دارد که فرزندان بتوانند در عرصه های مختلف اجتماع حضور داشته و انجام وظیفه کنند.
حالا برای اینکه ما فرزندان به روزی داشته باشیم که بتوانند در کوران های مختلف زندگی پیچ های خطرناک را به راحتی پشت سر بگذارند، باید تربیت را در ذات و درون آنها نهادینه کنیم به شکلی که ما باشیم یا نباشیم، وجدان بیدارشان آنها را مدیریت و کنترل کند. اگر این وجدان ها بیدار بمانند، ما هیچ گونه نگرانی ای نسبت به آینده فرزندان نخواهیم داشت، ولی اگر آنها به خاطر بی توجهی خانواده ها به اصول تربیتی و روانی، غافل شوند، این وجدان ها در نهاد کودکان گرفتار خفتگی شده و فرزندان خدمتگزاری تحویل جامعه داده نخواهد شد لذا قرآن کریم در گام نخست به تربیت صحیح کودکان در زمان تربیت پذیری آنها اشاره می کند به گونه ای که امام موسی بن جعفر (ع) در باب تربیت صحیح فرمودند: هفت سال اول، فرزندان حاکم و آقا هستند، یعنی هر کاری که می خواهند اجازه انجامش را بدهید و هیچ گونه محدودیتی قایل نشوید، مگر در انجام رفتارهای خطرناک، هفت سال دوم را مطیع و آموزش پذیر قلمداد می کنند که باید آموزش ببینند، در هفت سال سوم فرزندان را مشاور می خوانند، یعنی تمام آموخته های خود در کنار والدین را باید در زندگی خود عملیاتی و اجرایی کند و در صورت وجود نقطه ضعف، والدین باید آنها را برطرف کنند تا در زمان ورود به جامعه یک فرد مفید و مستقلی باشند.
برخورد کریمانه با فرزندان را که قرآن کریم از آن یاد می کند، چیست؟
گام نخستی که قرآن کریم در مورد تربیت پذیری فرزندان بیان می کند، برخورد کریمانه است. خداوند در آیه 7 سوره احزاب خطاب به والدین می فرماید: « ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِندَ اللَّهِ ۚ فَإِن لَّمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ» یعنی آنها را به نام پدرانشان بخوانید ، که آن در نزد خداوند عادلانه تر است و اگر پدرانشان را نشناسید، پس برادران و دوستان دینی شمایند ( بگویید این برادر یا دوست دینی من است ) ، و بر شما گناهی نیست در جایی که در نسبت اشتباه کردید، این گام نخست شخصیت سازی برای کودکان است.
تبعیض در فرزندان باعث رنجش خاطر آنها می شود که این مسئله در قرآن کریم بسیار مورد توجه و تذکر والدین قرار گرفته است. حضرت یعقوب (ع) بعد از خوابی که حضرت یوسف دیدند، متوجه رسالت پیغمبری یوسف بعد از خودش شدند و نگران حسادت ها و ایجاد خطر از سوی برادران یوسف شد و وقتی برادران دیدند پدر توجه ویژه ای به یوسف می کند، آرام آرام حرص، کینه و حسد در وجود آنها برانگیخته شد که این نتیجه تبعیض میان فرزندان بود؛ بنابراین تبعیض بزرگترین ضربه و ایجاد ناآرامی و عدم اطمینان در وجود کودکان است.
بدآموزی عامل مهم دیگری است که خانواده ها باید در تربیت فرزندان مورد توجه قرار دهند. ما بایستی زیرساخت های تربیت کودکان را فراهم کنیم که وقتی خواستند وارد دنیای حقیقی یا مجازی شوند، با مشاهده باغ های سرخ و رنگین، همه دارایی ها و اعتقادات خود را از دست رفته نبینند؛ بنابراین وقتی کودکان در خانواده متعادل پرورش بیابند و هیچ گونه تبعیضی از سوی والدین نبینند در زندگی آینده خود موفق خواهند شد ولی وقتی یکی از فرزندان در خانواده تحیر و تحقیر شود، برای اثبات خود در زندگی مستقلی خود دست به هر کاری می زند؛ پس باید فرزندان یکسان بودن در چشم والدین را مشاهده کنند، ضمن اینکه عرض کردم بدآموزی از رفتارها و گفتارهای والدین هم بسیار خطرناک است. خانواده ها باید مراقب رفتارهای خود در برابر کودکان باشند و در حین تماس تلفنی در نزد بچه ها از دروغ گفتن بپرهیزند. وقتی برادران یوسف به حضرت یعقوب(ع) گفتند که ما می خواهیم یوسف را به تفریح و گردش ببریم، یعقوب پاسخ داد، من می ترسم یوسف را گرگ بخورد که کاش نمی گفتند، چون برادران از همان گفته پدرشان استفاده کردند و گفتند یوسف را گرگ خورد در واقع حضرت یعقوب(ع) خود در دهان آنها گذاشت.
شیوه‌های مؤثر در تربیت اخلاقی کودکان بر مبنای آموزه‌های اهل بیت(ع) چیست؟
بحث گذشت و چشم پوشی یکی از مبانی تربیتی مهم دینی است که والدین باید به آن توجه داشته باشند. بایستی آغوش آنها همواره برای فرزندان باز باشد. فراموش نکنید که کودکان ما معصوم و با تجربه نیستند لذا به راحتی گول می خورند، اما نکته مهم این است که والدین باید هرچه سریع تر فرزندان خود را مورد عفو و اقبال قرار دهند و از اشتباهات آنها گذر کنند، وقتی اشتباهات بچه ها به رخ شان کشیده شود، آنها احساس بی آبرویی نزد والدین خود می کنند و می گویند حالا که پدرمان ظرفیت و توانایی ما را به رسمیت نمی شناسد، پس همان خط و مسیر خود را ادامه می دهیم کما اینکه حضرت یعقوب (ع) از اشتباهات و گناهان پسرانش گذشت و از خداوند متعال نیز برای آنها طلب مغفرت کرد.
توجه به روح کودک هم یکی از مبانی مهم تربیت دینی و قرآنی است. بسیاری از خانواده ها برای نشان دادن هوش و نبوغ فرزندانشان به دیگران آنها را مانند یک جوان 30 ساله جلوه می دهند در حالی که این کار اشتباهی است، بچه ها دوست دارند، بچگی کنند هرچند ممکن است استعداد ذاتی زیادی داشته باشند اما نباید سهم کودکی را از آنها گرفت و دایم گوشزد کرد تو با این معلومات و گفتارت نباید بازی کنی کما اینکه برادران یوسف از نیاز یوسف به بازی و تفریح استفاده کرده و وی را از پدر جدا کردند.
تقویت حس مسولیت پذیری چه نقشی در آینده زندگی کودکان دارد؟
تقویت حس مسئولیت پذیری هم در مبانی تربیت قرآنی بسیار مهم بوده و تاکید وافری بر آن شده است. ما باید به فرزندان خود اعتماد کرده و آنها را نسبت به تصمیم گیری هایشان مسئول کنیم؛ ضمن اینکه باید در کنارشان باشیم، باید در مسئولیت انتخاب گری، خودشان را هم به خودشان واگذار کنیم، چون حس مسئولیت پذیری از کودکان انسان های توانمند، مقتدر و مسئول می سازد. اگر وب گردی های نسل جوان ما بر اساس حس مسئولیت و به دنبال مقالات علمی و هنری باشد، بسیار ارزشمند است در غیر این صورت فقط هزینه و وقت با ارزش را بیهوده صرف کرده اند.
نکته دیگری که باعث می شود، نسل جوان ما مستقل و صاحب نظر پرورش یابند، احترام گذاشتن به آرای آنها است. بسیاری از خانواده ها به فرزندان خود ارزش قایل نیستند و تصور می کنند که بچه ها چیزی متوجه نمی شوند و این شیوه تربیت آنها باعث می شود که بچه ها خود اتکا نبوده و استقلال فکری و روحی نداشته باشند. در قرآن کریم آمده است، وقتی حضرت ابراهیم (ع) به فرزندش اسماعیل فرمود که خواب دیدم باید شما را ذبح کنم، فرزندش پاسخ داد آنچه را که خداوند متعال فرموده انجام دهید، من می پذیرم؛ در واقع اینجا قرآن کریم به اهمیت مشورت حضرت ابراهیم با فرزندش اشاره می کند که با وجود اینکه خواست خداوند بوده ولی با فرزندش مشورت و به نظر او احترام گذاشتند، هرچند اراده خداوند به کشته شدن اسماعیل نبود.
یکی از مشکلات امروز جامعه ما عدم آشنایی والدین با تربیت صحیح دینی و به روز است. این مشکلات از کجا ناشی می شود؟
این مسئله علاوه بر اینکه ریشه های آموزشی و پرورشی دارد، می تواند عامل اقتصادی و اجتماعی هم داشته باشد. امروزه والدین به دلیل مسایل و مشکلات اقتصادی زیاد هر دو شاغل هستند و به موازات اشتغالی که یک مادر در بیرون از منزل دارد، از تربیت و پرورش فرزندان خود محروم می ماند. یک مادر ممکن است ماهی سه میلیون تومان حقوق بگیرد اما نمی داند که اگر در خانه بماند و فرزندان خود را درست تربیت کند، این درآمد در آینده که همان تربیت فرزند صالح و سالم است به مراتب بیشتر و ارزشمند تر از حقوقی است که امروز از محل کار دریافت می کند و این بزرگترین افتخار برای خانواده ها است؛ در واقع وجود افراد قاچاقچی و برخی از اختلاس گرانی که امروزه در جامعه شاهد آن هستیم، حاصل همین خانواده هایی است که نسبت به آموزش و پرورش صحیح فرزندانشان بی تفاوت بوده اند و تبعاتش هم متوجه تمام افراد جامعه شده است،بنابراین وقتی فرزندان مسئولیت پذیر تربیت شوند آنها هم در آینده چنین فرزندانی به دنیا خواهند آورد.
نکته مهم دیگر در تربیت دینی فرزندان آشناسازی و آشنا کردن آنها با اصول دین است. لقمان به فرزندش فرمود: مواظب باش در زندگی خود اعتماد خداوند را از دست ندهی و در کنار پروردگار، خدا یگان های دیگری درست نکنی و برای کسب روزی گرفتار تملق و چاپلوسی شوی، یعنی برای سیر کردن شکم خود در خانه غیر خدا را نزن، چون در این صورت مشرک می شوی؛ بنابراین والدین باید دست فرزندان را در دست خداوند قرار دهند که شیوه درست آن هم آموزش به روز بچه ها است و به آنها یاد دهیم که حتی اگر به دلیل بحران کرونا مجبور به ماندن در خانه شدید باز هم رزق و روزی خود را از خداوند بخواهید و در فضای مجازی دنبال کسب و کار باشید نه وقت گذرانی و پرسه گردی. قرآن کریم در آیه 6 سوره تحریم می فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا» یعنی ای کسانی که ایمان آورده‌اید خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسانها و سنگها است، نگه دارید، بنابراین اگرما آموزش های لازم را در زمینه تعاملات اجتماعی به کودکان ارایه ندهیم، این خلاء باعث می شود که این نسل آموزش ندیده گاهی برای رسیدن به مطامع نفسانی و شیطانی خود آتش های زیادی به پا کند.
ضرورت و اهمیت تربیت دینی چیست؟
آینده هر کشوری مشهون است از یک سری رخدادهایی که مدیران و برنامه ریزان صالح و سالم هر جامعه ای آنها را رقم می زنند لذا ما باید فرزندان خود را به عنوان سرمایه های آینده کشور افرادی حاذق، با تجربه، توانمند و منضبط پرورش دهیم کما اینکه قرآن کریم هم در این زمینه نکات بسیار مهمی را مطرح کرده است؛ بنابراین ما هر چقدر نسل جوان خود را با آموزش های دینی و قرآنی آشنا کنیم آنها در میانسالی و جوانی رفتارهای صحیحی از خود بروز خواهند داد.
پایان پیام/35
منبع: شبستان
کلیدواژه: تربیت دینی کودک فرزندان خود تربیت صحیح حضرت یعقوب تربیت دینی خانواده ها قرآن کریم روح کودک اهل بیت بچه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۵۱۰۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
معلمان نقش بسزایی در آینده فرزندان کشور دارند
به گزارش خبرنگار مهر، محمد اسدی ظهر سه شنبه در مراسم بزرگداشت مقام معلم در شهرستان دیلم ضمن تبریک و تجلیل از مقام والای معلم، گرامیداشت این روز را تجلیل از ارزش‌ها دانست و گفت: ارزش و جایگاه معلم چنان والا است که خداوند به ابزاری که معلم در دستان خود برای علم آموزی دارند سوگند یاد کرده است.
فرماندار دیلم با اشاره به اینکه معلمان نقش بسزایی در آینده فرزندان این سرزمین دارند، افزود: امروزه سکان داران علم و فرهنگ معلمان هستند که می‌توانند باعث پیشرفت یک جامعه شوند و کشور را رو به جلو ببرند.
اسدی ادامه داد: دارا بودن کشوری بااقتدار، قوی، سالم و بالنده درگرو توجه به جایگاه آموزش‌وپرورش و توجه ویژه به معلمان است چراکه آموزش‌وپرورش جامعه را به کمال و سعادت می‌رساند و ارزش‌های اسلامی را در انسان و جامعه زنده می‌کند و آن را به سمت تعالی سوق می‌دهد.
وی افزود: کسب دستاوردهای مختلف در طول انقلاب نشأت گرفته از آموزش و تعلیم و تربیت همین معلمان است که در کنار توجه به آنان و رسیدگی به وضعیت معیشتی باید در فضاهای های آموزشی نیز با دقت بیشتری وارد شویم و مشکلات را رفع کنیم.
اجرای سرود، خاطره گویی معلمان بازنشسته، پخش کلیپ، و در پایان تجلیل از معلمان از دیگر برنامه‌های این نشست بود.
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند